Recensie: Luister – Sacha Bronwasser

Luister is een roman die zich afspeelt in Parijs en waarin je het verhaal leest van een au pair die naar Parijs verhuist om opnieuw te beginnen na een nare gebeurtenis. Ook volg je Philippe, haar werkgever: hij worstelt al zijn hele leven met angst en een hooggevoeligheid die ervoor zorgt dat hij gebeurtenissen aan kan voelen. Het boek speelt zich grotendeels af in de jaren ‘80, maar maakt in het begin en aan het eind een uitstapje naar de 21ste eeuw. Een onderwerp dat veel terugkomt zijn aanslagen in Parijs, waaronder de bekende aanslag op Bataclan in 2015.

Hoewel ik het heel interessant vind om een boek te lezen dat zich in verschillende periodes in Parijs afspeelt en er zeker elementen in het verhaal zitten die me wisten te boeien, ben ik er geen fan van. Wat raakte me wel en wat niet? 

Online meldden allerlei mensen zich ‘veilig’. Vrienden, een nichtje, een ver familielid. Oud-studiegenoten, mijn eigen oud-leerlingen. Exposanten van de fotobeurs, je vakgenoten. Anderen, vage kennissen; het verbaasde me hoeveel bekenden aan de rand van het wereldtoneel rondhingen. Jij was daar ook, Flo, en op jouw profiel bleef het stil. Akelig stil, zegt men dan.

(Geen zorgen: dit citaat is geen spoiler, maar een zin op de eerste bladzijde 😉 )

Verschillende perspectieven

In Luister volg je verschillende personages vanuit hun perspectief: vanuit de jonge Philippe, de volwassen Philippe, de eerste au pair Eloïse en natuurlijk vanuit Marie. Het wisselen tussen de perspectieven vind ik een mooie bijdrage aan het verhaal dat in principe vanuit Marie wordt verteld. Sommige lezers vinden het verwarrend dat je ook een groot deel vanuit het perspectief van de eerste au pair Eloïse leest, terwijl het boek met name draait om de au pair Marie. Ik vind het zelf wel mooi dat je daardoor nog meer leert over de hoofdpersoon Philippe: zijn angsten, zijn voorspellingen en zijn verhoudingen tot de au pairs.

Thema’s en omgeving

Het verhaal en de thema’s van het boek zijn interessant, maar wel wat cliché. Het verhaalelement van de artistieke docent die een naïeve student manipuleert bijvoorbeeld. Ook vind ik het neerzetten van het thema ‘determinisme’ rondom de aanslagen in Parijs een iets té voor de hand liggende combinatie. Misschien heb ik belangrijke motieven gemist, maar het raakte me niet (hoe afschuwelijk de aanslagen ook zijn geweest voor alle betrokkenen!).
Tegelijkertijd is het leuk om te lezen over Parijs in meerdere tijdsperiodes. Wat me vooral aanspreekt is hoe Bronwasser de plekken in de stad uitgebreid beschrijft en hoe je als lezer meereist door de stad en als het ware in Parijs bént. Ook het thema angst, wat vooral bij Philippe naar voren komt, is interessant om over te lezen en bevat minder clichés dan de andere thema’s. Kun je angst bijvoorbeeld tijdelijk uitzetten in een bedreigende omgeving? En hoe komt het dat angst ineens getriggerd wordt? Kun je levensbedreigende situaties écht aanvoelen, en kun je ze dan nog voorkomen? 

Bewoners hadden haast zonder zich te haasten. Ze liepen hard zonder te rennen, ze snelwandelden over de met bitumen gepatchworkte trottoirs alsof ze zich door de gladde gangen van een ziekenhuis spoedden. Als ze de trappen van de metro afdaalden leken ze de treden nauwelijks te raken.

Schrijfstijl

De schrijfstijl is voor mij een beetje een afknapper. Het verhaal wordt verteld door Marie. Dit doet ze door het verhaal te vertellen áán haar vroegere docent Florence. Ik ben geen fan van deze ‘aan jou-vorm’, ondanks dat het in dit verhaal een logische keuze is. Maar je wordt als lezer eigenlijk buitengesloten van het verhaal, want ze vertelt het vooral aan Florence. Het leuke aan Bronwassers schrijfstijl is dat ze veel speelt met beschrijvingen en open plekken. Ook zitten er spannende, onvoorspelbare scènes in en is het een echte page-turner.

Samengevat vind ik het positieve aan het boek dat het je meeneemt door heel Parijs met mooie beschrijvingen en verschillende verhalen en contexten in elkaar ‘weeft’. Het negatieve vind ik de schrijfstijl vanuit Marie áán Florence, de grote gaten die soms vallen tussen perspectieven en het gekunstelde van sommige thema’s. Ik kan het boek wel aanraden als je je niet zo stoort aan deze schrijfstijl. En als je een spannend, maar tegelijkertijd reflecterend verhaal wil lezen waarin je voor je gevoel door Parijs wandelt.

Heb jij dit boek al gelezen? Zo ja, wat vond je ervan? En zo nee, is het een boek dat je aanspreekt?

3 responses to “Recensie: Luister – Sacha Bronwasser”

  1. Een prachtige recensie Lotte. Ik vind het mooi om te lezen dat je na alle lof die het boek kreeg, kritisch durft te zijn. Zelf vond ik het een rijk, eigentijds en spannend boek. Ook goed geschreven, maar dat Philippe worstelde met zijn voorspellende gave vind ik ook niet geloofwaardig. En dat is wel een belangrijk aspect van het boek. Je merkt terecht op dat de misbruikte au pair een cliché is. Die Franse sfeer is overigens leuk om te lezen. Ik ben ook wel een beetje francofiel.

    Liked by 1 person

    1. Dankjewel! Ik vond het inderdaad wel spannend om tegen alle lof in te gaan haha. Maar ik heb gelukkig ook al wel enkele korte reviews gezien die wat kritischer waren. Leuk dat je het boek ook hebt gelezen en er enthousiast over bent! Dat Franse was voor mij ook wel de reden dat ik het boek uit had gekozen 😉

      Like

  2. […] recensent vindt het boek eigentijds en spannend, maar wel dat een boek nogal wat clichés heeft (https://leesliever.com/2024/01/21/recensie-luister-sacha-bronwasser/). Ik ondervond daar wat minder problemen mee. Iemand zegt dat dit een boek is dat je onmiddellijk […]

    Like

Leave a reply to Lotte Cancel reply