Eind 2021 waren er 89,3 miljoen mensen op de vlucht! En door nieuwe conflicten en klimaatverandering wordt dit aantal helaas alleen maar groter. Maar de grenzen worden steeds strenger bewaakt en het wordt steeds moeilijker om in een veilig land te komen. Het nieuws wordt negatiever over vluchtelingen en de politiek wordt steeds strenger. Dit maakt het belangrijk om boeken te (blijven) lezen over en door vluchtelingen, zodat we ons begrip niet verliezen en meer te weten komen over het échte verhaal van vluchtelingen.
In deze blog zet ik graag op een rijtje welke boeken over vluchten er zoal zijn. Het zijn er natuurlijk nog veel meer, maar dit zijn de boeken die ik heb gelezen en die ik met je wil delen. Ik heb geprobeerd over zo veel mogelijk verschillende nationaliteiten te lezen. Het verhaal van iemand die vlucht uit Syrië is anders dan iemand die vlucht uit Mexico of Eritrea. En toch zie je ook overeenkomsten in de boeken.
Sommige boeken uit deze lijst zijn niet door vluchtelingen geschreven, maar zijn wel volledig gebaseerd op hun verhalen. Andere boeken zijn door vluchtelingen zelf of door hun kinderen geschreven.
Thuis draag ik bij me – Cecile Korevaar
Wassim, Romeo en Laila moeten om verschillende redenen vluchten uit Syrië. In dit boek volg je hun reis vanaf dat ze elkaar ontmoeten in Turkije. Je leest het verhaal vanuit hun perspectieven. Over de gevaarlijke boottocht over de Middellandse Zee, de gewelddadige grenswachten in Europa en nieuwe vrienden en verloren vrienden… Het boek leest als een trein en is prachtig, maar zo vreselijk schrijnend. Met name omdat het over kinderen gaat en het is gebaseerd op de verhalen van vluchtelingen.
Wij zijn gevlucht – Malala Yousafzai
Malala Yousafzai is bekend als activiste voor onderwijs aan meisjes en vrouwen. Toen ze op een dag met de bus naar school ging, is ze neergeschoten door een Taliban-strijder. Ze heeft het gelukkig overleefd en is daarna gevlucht naar Groot-Brittannië.
In dit boek vertelt ze haar eigen verhaal én schrijft ze over de verhalen van andere jonge vrouwen die hun geboorteland hebben moeten ontvluchten. Het boek is krachtig en laat naast alle ellende ook zien hoe sterk deze vrouwen zijn en hoeveel doorzettingskracht ze hebben.
Wie omkijkt – Jeanine Cummins
Lydia’s familie wordt vermoord door een drugskartel in Mexico. Omdat zij daarna nog steeds bedreigd wordt, vlucht ze samen met haar zoontje (de enige die het ook heeft overleefd) weg van huis. Maar ze weet dat ze in het hele land achtervolgd kan worden, dus ze besluit te vluchten naar de Verenigde Staten. Ze verandert in één dag van eigenares van een boekwinkel in een anonieme migrante. Je volgt haar en haar zoontje op deze vreselijke en gevaarlijke reis richting el norte. Het boek grijpt je vast en laat je tot de laatste bladzijde niet meer los.
De gelukvinder – Edward van de Vendel/Anoush Elman
Hamayun moet met zijn familie vluchten uit Afghanistan voor de Taliban. Ze vluchten naar Europa en hopen hier op een veilig leven. Helaas belanden ze in een moeilijke procedure bij de IND die hen niet lijkt te geloven. Je leest over zijn vlucht, de procedure én zijn kindertijd in Afghanistan. Hoe was het om als klein jongetje de Taliban te zien oprukken? Het is een aangrijpend en eerlijk verhaal. Door de schrijfstijl ging ik er vlot doorheen, maar het verhaal bleef lange tijd nog bij me.
De schuilplaats – Dina Nayeri
Niloo, een Iraanse vluchteling, is al op jonge leeftijd met haar moeder gevlucht naar de Verenigde Staten. Ze bouwt een goed leven op met een goede carrière en verhuist later naar Nederland. In haar huwelijk merkt ze dat haar man niet altijd begrijpt wat haar achtergrond is.
Wanneer ze andere Iraanse vluchtelingen in Nederland ontmoet, opent dit haar ogen. In het boek lees je ook over haar moeilijke relatie met haar vader die in Iran is blijven wonen. Ik vond het een mooi boek, maar soms wat langdradig en afstandelijk.
Gevangen in zwart wit denken – Babah Tarawally
Tarawally vlucht vanuit Sierra Leone naar Nederland. In dit boek schrijft hij over het racistische asielbeleid van de IND. Ook schrijft hij over ander racisme in Nederland en hoe hij de weerzin tegen asielzoekers uit het continent Afrika overal tegenkomt. Het is een interessant boek dat laat zien dat er verschillen zijn in de behandeling tussen vluchtelingen uit het Midden-Oosten en uit West-Afrika.
Over de volgende boeken heb ik al eerder een blog geschreven. Omdat ze gaan over vluchtelingen, wil ik ze toch graag alsnog noemen in deze blog. Ik heb de link naar de vorige blogs er bij gezet, zodat je daar meer kunt lezen over deze boeken.
Adem – Natasja Bijl
Dit is een waargebeurd verhaal over Adem, een jongen uit Eritrea. Hij moet op jonge leeftijd vluchten uit Eritrea, zonder familie. In zijn eentje maakt hij de levensgevaarlijke reis richting Europa, door het beruchte Libië. Je leest over zijn reis, maar ook over zijn inburgering in Nederland en waar hij tegenaan loopt. Het boek geeft een goed inkijkje in het leven van een Eritrese vluchteling. Je vindt de uitgebreide blog hier.
The stray cats of Homs – Eva Nour
In deze blog vertelde ik je meer over dit boek. Je volgt het leven van Sami, een Syrische jongen uit de stad Homs. Aan de hand van zijn leven volg je de Syrische burgeroorlog van het begin tot in 2019.
Against the loveless world – Susan Abulhawa
Dit is het linkje naar de eerdere blog. Nahr, een Palestijnse vluchteling, maakt al vanaf jonge leeftijd veel mee. Ze is met haar familie gevlucht naar Koeweit, maar moet dit land verlaten na de inval in Irak. Uiteindelijk komt ze terug in Palestina, waar iets gebeurt waardoor ze achter de tralies terecht komt. Het is een pijnlijk, maar vooral prachtig geschreven boek.
Ken jij nog meer goede boeken over of door vluchtelingen?
Op de hoogte blijven van nieuwe posts? Meld je aan voor een melding via de mail (alleen bij een nieuwe blog) of volg leesliever op sociale media.
Eerdere blogs lezen? Ik schreef ook over deze onderwerpen:
Boekenblog van een echte boekenliefhebber 